Ша‘бан айнынъ орта геджеси

Категория: Джума хутбеси Просмотров: 4001

إِنَّ الْحَمْدَ لِلَّهِ نَحْمَدهُ وَنَسْتَغْفِرُهُ وَنَسْتَعِينُهُ وَنَسْتَهْدِيهِ وَنَعُوذُ بِاللهِ مِن شُرُورِ أَنفُسِنَا وَمِن سَيِّئَاتِ أَعْمَالِنَا، مَن يَهْدِ اللهُ فَلاَ مُضِلَّ لَهُ وَمَن يُضْلِلْ فَلاَ هَادِيَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَن لاَ إِلهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ ولا مَثِيلَ له ولا ضِدَّ له ولا نِدَّ له، وَأَشْهَدُ أَنَّ سَيِّدَنَا وحَبِيبَنا وعظيمَنا وقائدَنا وقُرَّةَ أَعْيُنِنا مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ وصَفِيُّهُ وحبيبُهُ صَلَوَاتُ اللهِ وَسَلاَمُهُ عَلَيْهِ وَعَلَى كُلِّ رَسُولٍ أَرْسَلَه. الصلاةُ والسلامُ عليكَ سيِّدي يا رسولَ الله. الصلاةُ والسلامُ عليكَ يا سيِّدي يا صاحِبَ الذِّكرَى يا أبا القاسِم يا أبا الزَّهْراءِ يا محمد. أَمَّا بَعدُ عِبَادَ اللهِ، فإني أُوصِيكُمْ وَنَفْسِيَ بِتَقْوَى اللهِ الْعَلِيِّ الْقَديرِ القائلِ في مُحْكَمِ كتابِه:

﴿ يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَلْتَنْظُرْ نَفْسٌ مَا قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ﴾

Аллаhкъа хамд олсун, О бизге ярдым ве бизни афу этсин деп, ду‘а` япамыз. Бизни шерден ве яманлыкътан къорчаласын деп, Онъа ялварамыз. Кимге Аллаh Акъикъий ёлуны берди, ич кимсе оны бу ёлдан айырмаз. Амма кимге Аллаh Акъикъий ёлуны бермеди, ич кимсе оны къорчаламаз. Аллаh къусурсыз, ич бир шейге ве ич бир кимсеге мухтадж дегиль эм де Онъа бенъзеген ёкъ. Аллаh мекянгъа ве вакъыткъа мухтадж дегиль.

Шеhадет этем, Аллаhтан башкъа иляh ёкъ, Онынъ ортагъы ёкъ ве Мухаммад Аллаhнынъ къулу ве Пейгъамбери. Ресуллерден ве Пейгъамберлерден энъ улу ве шерефли олгъан Мухаммад ‘аляйhиссалям ‘Абдуллаhнынъ огълуна салят ве селям олсун. Ве эписи онынъ несилине ве сахабелерине де селямлар олсун. Эм де башкъа бутюн Пейгъамберлерге салят ве селям олсун.

Аллаhнынъ къуллары! Такъвалы олмагъа эпинъизни давет этем. Такъвалыкъ – бу фарзларны япмакъ ве гуняхлардан къачынмакътыр.

Юдже Аллаh буюрды ки, такъвалы мусульман Аллаhнынъ эмирлерини япкъаныны хатырлайджакъ ве гуняхтан чекингенини биледжек. Эм де Къур`анда («Ан-Ниса`» Суреси, 78 Аети) буюрыла:

أَيْنَمَا تَكُونُوا يُدْرِكْكُمُ الْمَوْتُ وَلَوْ كُنْتُمْ فِي بُرُوجٍ مُشَيَّدَةٍ وَإِنْ تُصِبْهُمْ حَسَنَةٌ يَقُولُوا هَٰذِهِ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَإِنْ تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ يَقُولُوا هَٰذِهِ مِنْ عِنْدِكَ قُلْ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ فَمَالِ هَٰؤُلَاءِ الْقَوْمِ لَا يَكَادُونَ يَفْقَهُونَ حَدِيثًا

Манасы: «Не ерде олсанъыз олунъ, олюм сизге етишир; сарп ве сагълам къалелерде олсанъыз биле. Оларгъа бир яхшылыкъ токъунса, бу Аллаhтан дерлер. Эгер башларына бир яманлыкъ кельсе, бу сенден озюнден дерлер. Айт: эписи Аллаhтандыр. Бу адамларгъа не ола ки, бир тюрлю лаф анъламайлар».

Шимди Мубарек Ша‘бан айыдыр, бу ай бизге Рамаданнынъ якъынлашкъаныны бильдире. Ве бу айда мубарек бир гедже бар. Бу акъкъында Пейгъамберимиз Мухаммад ‘алейhиссалям хадисте буюрды:

إِذَا كَانَتْ لَيْلَةُ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ فَقُومُواْ لَيْلَهَا وَصُومُواْ نَهَارَهَا

Манасы: «Ша‘бан айнынъ ортасы кельсе, о гедже намаз къылынъыз ве куньдюз ораза тутунъыз».

Пейгъамберимиз ’алейhиссалям даа бойле деди:

أَفْضَلُ الصَّلاَةِ بَعْدَ الفَرِيضَةِ صَلاَةُ اللَّيْل

манасы: «Фарздан сонъра энъ фазилетли намаз – гедже намазыдыр». Гедже намазы – ятсы намаздан сонъ япылгъан суннет намаздыр. Бу намаз, юкъламадан я да бираз юкълап тургъан сонъ (2–8 рекят) саба намазы башланмагъандже, япыла. Бу гедже къаза намазларны япмакъ тевсие этиле.

Мукъаддерлик акътыр – бу Аллаhнынъ Съыфаты, Аллаhнынъ Съыфатларына исе яманлыкъ аит дегиль. Алемде эр шей Аллаhнынъ Ирадесинен ола – инсанларнен не багълы олса: эйилик я да яманлыкъ, хасталыкъ я да сагълыкъ, фукъарелик ве зенгинлик. Эр шей Аллаhнынъ истегинен, Онынъ Эбедий Ирадесинен ве Мукъаддеринен лябит (неизбежно) ве мытлакъа там насыл Аллаh истеди ойле оладжакъ. Аллаhнынъ Ирадеси денъишмей. Ду‘а`, садакъа ве башкъа хайырлы амеллер къадерни денъиштирмей.

Пейгъамбер Мухаммад ‘алейhиссалям озь къызларына бойле ибарени огрете эди:

مَا شَاءَ اللهُ كَانَ وَمَا لَمْ يَشَأْ لَمْ يَكُنْ

манасы: «Аллаh не истеди олды, не истемеди олмады».

Базы инсанлар айталар санки, Ша‘бан айнынъ орта геджесинде Аллаh Мелеклерге келеджек йылда оладжакъ шейлерге хабердар эте, бу догъру дегильдир. Бойле тюшюнмеге янълыштыр. Асылында, бойле шейлер Къадр геджесинде ола. Ондан гъайры базы адамлар айталар: «Аллаhым, рызкъым аз олса, чокълаштыр я да манъа ярамайлыкъ оладжакъ олса, денъиштир.» Бойле Ду‘алар япылмасы догъру дегильдир, чюнки Аллаhнынъ Ирадеси ве Такъдири денъишмей.

Имам Шафи‘ийге къадер акъкъында суаль бергенде о бойле джевап берди, манасы: «Аллаhым, Сен не истединъ олды, мен истемеген олсам биле ве эгер мен истеген олсам биле, о олмайджакъ. Чюнки бунъа Сенинъ Ираденъ ёкъ. Насыл Сен бильдинъ, ойле къулларыны яраттынъ, яшнен я да къартнен Сенинъ бильгинен Сен не истейсинъ ола. Бирисине иман бердинъ, башкъасына бермединъ. Бунъа кутьмеге ярдым эттинъ, башкъасына этмединъ. Биревлер бахтлы, башкъалары бахтсыз. Бири чиркин, башкъасы пек дюльбер.» Имам Шафи‘ийден имам Аль-Байhакъый ривает этти.

Эгер Аллаh такъдирни денъиштирсе эди, бу абсурддыр. Буны Аллаh севимли Пейгъамбер Мухаммад ‘аляйhиссалям ичюн япар эди. Чюнки Пейгъамберимиз Мухаммад ‘аляйhиссалям бу акъкъында бойле деди: «Мухаммад Пейгъамбер ‘аляйhиссалям Аллаhтан учь шей истеди, амма Аллаh экисини къабул этти, бирини къабул этмеди.» Эм де Пейгъамбер Мухаммад ‘аляйhиссалям деди: «Аллаh бойле буюрды, манасы «Эй, Мухаммад эгер бир шей мукъаддер олды, бу денъишмез».

Ким ибадетлерини ве ду‘аларыны Ша‘бан айнынъ ортасында догъру япмагъа истесе ве онынъ амеллери Шари‘аткъа уйгъун олсун деп истесе, бильген адамлардан сорасын. Онынъ ичюн Ду‘а`, намаз, ораза ве дигер ибадетлерини Аллаh къабул эткенини истесек, диний бильгилерни огренмек керекмиз.

Сайгъылы джемаат! Ша‘бана айнынъ геджеси – бу мубарек геджедир. Ибадетлеримизни догъу япмакъ, Ясин шерифни окъумакъ, олюлерни анъмакъ, ду‘а` окъумакъ, тёвбе этмек башкъа вакъытларына коре даа саваплыдыр.

Къур`анда («Ад-Духан» Суреси, 4 Аети) буюрыла:

فِيهَا يُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِيمٍ 

манасы: «Бу мубарек Къадр геджесинде Аллаh базы Мелеклерге келеджек йылда оладжакъ базы шейлер акъкъында хабер эте.»

Къур`анны тавсир эткен алимлер бу Аеттте Ша‘бан геджеси дегиль де Къадр геджеси акъкъында айтыла, дедилер. Амма базылары янълышып, бу Аетни Ша‘бан геджесине аит олгъаныны айталар.

Бу мубарек геджеде Аллаh бизге чокъча ибадетлерни япмагъа кучь-къувет берсин, япкъан хайыр амеллеримизни къабул этип, бизге Дженнетни багъышласын.

هَذَا وَأَسْتَغْفِرُ اللَّهَ لِي وَلَكُمْ

----------------------------------------------------------------------------------------------------------

إِنَّ الْحَمْدَ لِلَّهِ نَحْمَدهُ وَنَسْتَغْفِرُهُ وَنَسْتَعِينُهُ وَنَسْتَهْدِيهِ وَنَعُوذُ بِاللهِ مِن شُرُورِ أَنفُسِنَا وَمِن سَيِّئَاتِ أَعْمَالِنَا، مَن يَهْدِ اللهُ فَلاَ مُضِلَّ لَهُ وَمَن يُضْلِلْ فَلاَ هَادِيَ لَهُ، والصلاةُ والسلامُ على سيِّدِنا محمد الصادِقِ الوَعْدِ الأَمينِ وعلى إِخْوَانِهِ النبيِّين والمُرسَلين. ورَضِيَ اللهُ عن أُمَّهاتِ المُؤمنين وآلِ البيتِ الطَّاهِرِين وعن الخُلَفَاءِ الرَّاشِدين أبي بكرٍ وعمرَ وعُثْمانَ وعليّ وعن الأَئِمَّةِ المُهْتَدِين أبي حنيفةَ ومالكٍ والشَّافعيِّ وأحمدَ وعن الأولياءِ والصالحين. أمَّا بعدُ عِبَادَ اللهِ فإنِّي أُوصِيكُمْ وَنَفْسِيَ بِتَقْوَى اللهِ العَليِّ الْعَظِيمِ فَاتَّقُوهُ.

واعْلَمُوا أنَّ اللهَ أمَرَكُمْ بِأَمرٍ عظيمٍ، أَمَرَكُم بالصلاةِ والسلامِ على نبيِّهِ الكَريمِ فقال في مُحْكَمِ تَنْزِيلِهِ: ﴿ إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ ۚ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى سَيِّدِنَا إِبْرَاهِيمَ وَعَلَى آلِ سَيِّدِنَا إِبْرَاهيمَ وَبَارِكْ على سيّدِنا مُحمدٍ وَعلى آلِ سيِّدِنا مُحمدٍ كما بارَكْتَ على سيِّدِنا إبراهيمَ وعلى آلِ سيدِنا إبراهيمَ في العالَمِينَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيد

اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ الأَحْيَاءِ مِنْهُمْ وَالأَمْوَات