Талькъын (Талькъын – ольгенлерге Ислямнынъ эки Шаhадетни айтмагъа хатырлатмакътыр)

Категория: Джума хутбеси Просмотров: 1646

إِنَّ الْحَمْدَ لِلَّهِ نَحْمَدهُ وَنَسْتَغْفِرُهُ وَنَسْتَعِينُهُ وَنَسْتَهْدِيهِ وَنَعُوذُ بِاللهِ مِن شُرُورِ أَنفُسِنَا وَمِن سَيِّئَاتِ أَعْمَالِنَا، مَن يَهْدِ اللهُ فَلاَ مُضِلَّ لَهُ وَمَن يُضْلِلْ فَلاَ هَادِيَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَن لاَ إِلهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ ولا مَثِيلَ له ولا ضِدَّ له ولا نِدَّ له، وَأَشْهَدُ أَنَّ سَيِّدَنَا وحَبِيبَنا وعظيمَنا وقائدَنا وقُرَّةَ أَعْيُنِنا مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ وصَفِيُّهُ وحبيبُهُ صَلَوَاتُ اللهِ وَسَلاَمُهُ عَلَيْهِ وَعَلَى كُلِّ رَسُولٍ أَرْسَلَه. الصلاةُ والسلامُ عليكَ سيِّدي يا رسولَ الله. الصلاةُ والسلامُ عليكَ يا سيِّدي يا صاحِبَ الذِّكرَى يا أبا القاسِم يا أبا الزَّهْراءِ يا محمد. أَمَّا بَعدُ عِبَادَ اللهِ، فإني أُوصِيكُمْ وَنَفْسِيَ بِتَقْوَى اللهِ الْعَلِيِّ الْقَديرِ القائلِ في مُحْكَمِ كتابِه:

﴾ يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَلْتَنْظُرْ نَفْسٌ مَا قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ ﴿

Юдже Аллаhкъа хамд олсун! Онъа тенъ ве ошагъан ич бир шей ёкъ. Аллаh кяинатны ич бирисининъ ярдымынен яратты. Эбедий Яратыджыгъа хамд олсун, О къусурсыз, сынъырсыз, акъылнен тасавур этильмеген, тараф ве мекян яратылмаздан эвель бар эди. Аллаhкъа ич бир шей ошамай, О эр шейни эшите ве коре.

Аллаh Мухаммад ‘алейhиссалямгъа итибар, шереф ве хайыр багъышласын, эм де онъа салят ве селям олсун. Ве эписи онынъ несилине ве сахабелерине де селямлар олсун. Эм де башкъа эписи Пейгъамберлерге салят ве селям олсун!

Екяне Яратыджыгъа такъвалы ве итаатлы олмагъа эр кесни давет этемиз. Эр вакъыт Шари‘атны кутьмек ве Ахирет кунюне азырланмакъ керек. Шу куню акъикъий итикъады олмагъан инсанларгъа мал, пара ве балалары ярдым этип оламазлар. Эр биримиз озюни ве якъынларыны джеhэннем атешинден къорчаламагъа тырышмакъ керек.

Урьметли мусульманлар! Такъвалы олунъыз, Аллаhнынъ эмирлерини япынъыз ве ясакълардан сакъынынъыз. Пейгъамбер Мухаммад ‘алейhиссалямнынъ Шариʻатыны кутюнъиз.

Мукъаддес Къур`анда («Аль-Анбия`» Суреси, 35Аетте) буюрыла:

كُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ ۗ وَنَبْلُوكُم بِالشَّرِّ وَالْخَيْرِ فِتْنَةً ۖ وَإِلَيْنَا تُرْجَعُونَ

Манасы: «Эр джанлы оледжек. Аллаh яхшылыкъ ве яманлыкънен бизни сынавдан кечире. Ве Къыямет куню биз тириледжекмиз».

Биз яшдашларны ве кимерде бизден яш олгъанларны обир дюньягъа озгъарамыз. Биз коремиз, насыл якъынларымыз, сойларымыз, къолмшуларымыз, танышларымыз бу дюньяны терк этелер. Ве биз анъламакъ керекмиз ки, бу бир кунь бизим башымызгъа да келеджек. Диндашларымыз олю анында олгъанда биз нелер япмалымыз?

Биринджиден, имкян олгъаны къадар ярдым этмек. Къыйын вакъытларда биле, гунях япмамагъа. Олеяткъан адам онъа ольмеге ярдым этмеге истесе биле, гунях япмамагъа. Шари‘ат боюнджа олюм тёшегинде олгъан мусульман къардашымызгъа нелер япмакъ керекмиз?

Бизим вазифемиз: мевтаны ювмакъ, кефенге сармакъ, дженазе намазыны къылмакъ, мусульман мезарлыгъында коммек. Буларны пек яхшы бильмек керек ве эгер сойларынъыздан бири бу дюньяны терк этсе, боюн борджунъыз эр шейни догъру япмакъ.

Анаса ибн Малик رضي الله عنه ривает эткенине коре, Пейгъамбер Мухаммад ‘алейhиссалям бойле деди:

يَتْبَعُ الْمَيِّتَ ثَلَاثَةٌ فَيَرْجِعُ اثْنَانِ وَيَبْقَى مَعَهُ وَاحِدٌ : يَتْبَعُهُ أَهْلُهُ وَمَالُهُ وَعَمَلُهُ ، فَيَرْجِعُ أَهْلُهُ وَمَالُهُ، وَيَبْقَى عَمَلُهُ

Манасы: «Мевтаны учь адам сонъки ёлгъа озгъара. Олардан экиси кери къайта, бири къала. Оны сойлары, байлыгъы ве япкъан амеллери озгъара. Онынъ сойлары ве байлыгъы кери къайта, амма амеллери онен берабер къала».

Сайгъылы мусульманлар! Билинъиз ки, ойле шейлер бар ки, олар олюге файда кетирелер. Имам Муслим Абу hурайрahтан رضي الله عنه бойле Хадисни ривает этти. Пейгъамбер Мухаммад ‘алейhиссалям бойле деди:

لَقِّنُوا مَوْتَاكُمْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ

Манасы: «Олеяткъанларгъа хатырлатынъыз: "Ля иляhа илляллаh"». Имам Ат-Табараний даа бойле сёзлерни къошты:

لَوْ جُعِلَتْ "لَا إِلهَ إِلَا اللهُ" فِي كَفَّةٍ وَجُعِلَتِ السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ فِي كَفَّةٍ لَرَجَحَتْ بِهِنَّ "لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ"

Манасы: «Эгер теразенинъ бир тарафына кокни ве ерни къойсанъ, экинджи тарафына я иляhа илляллаh" къойсанъ, "Ля иляhа илляллаh" агъырджа олур.»

Пейгъамбер Мухаммад ‘алейhиссалям бойле деди:

لَقِّنُوا مَوْتَاكُمْ لاَ إله إِلاَّ الله فَإِنَّهُ مَنْ كانَ آخِرَ كَلمتِه لاَ إله إِلاَّ الله عِنْدَ المَوْتِ دَخَلَ الجَنَّة يَوْماً مِنَ الدَّهْرِ وَإِنْ أَصَابَهُ قَبْلَ ذَلِكَ مَا أَصَابَهُ

Манасы: «Олюлеринъизге хатырлатынъыз: "Ля иляhа илляллаh", чюнки кимнинъ сонъки сёзлери "Ля иляhа илляллаh" эди, о гуняхлар япкъан олса биле, бир кунь о мытлакъа Дженнетке киреджек».

Сайгъылы мусульманлар! Олеяткъан адамгъа Талкъын окъумагъа суннетир. Онынъ янында оны пек севген адам отурып, «Ля иляhа илляллаh» сёзлерини текрарлап айта. Ве эгер олеяткъан адам бу сёзлерини айтса, ондан сонъ башкъа лаф этильмей, яни "Ля иляhа илляллаh" сёзлер онынъ сонъки сёзлери олсун деп.

Янындаки инсанлар бу сёзлерни олеяткъан адамгъа айтмагъа зорламасынлар, озьлери яваш сеснен "Ля иляhа илляллаh" деп текрарласынлар. Бельким онъа бу сёзлерни алына коре айтмагъа къыйындыр.

Урьметли мусульманлар! Талкъын окъумакъ суннеттир. Къабирнинъ устю къапатылгъан сонъ, Мелеклер онъа берген суаллерге енгиль джевап берсин деп, имам Талкъын окъуй. Пейгъамбер Мухаммад ‘алейhиссалям деди ки, сизден бириси ольсе, оны комьгенинен, башы янында бойле сёзлерни айтынъыз:

يَا عَبْدَ اللَّهِ ابن أَمَةِ اللَّه

Манасы: «Эй, Аллаhнынъ къулу!» О заман олю эшите, амма айтып оламай. Экинджи кере текрарлагъанда, олю къабирде отуртыла. Учюнджи кере текрарлагъанда, олю бойле дей: «Манъа насиат бер ве Аллаh санъа Рахмет багъышласын», амма сиз буны эшитмейсинъиз».

Имам Ан-Науауий ривает эткен Хадисте бойле Дуʻа` Талкъын окъуладжагъы акъкъында айтыла:

اذْكُرْ الْعَهْدَ الَّذِي خَرَجْت عَلَيْهِ مِنْ الدُّنْيَا: شَهَادَةَ أَنْ لا اله إلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ وَأَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، وَأَنَّ الْجَنَّةَ حَقٌّ وَأَنَّ النَّارَ حَقٌّ وأن البعث حق وأن الساعة آتية لاريب فِيهَا وَأَنَّ اللَّهَ يَبْعَثُ مَنْ فِي الْقُبُورِ، وَأَنَّك رَضِيت بِاَللَّهِ رَبًّا وَبِالْإِسْلَامِ دِينًا وَبِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ نَبِيًّا وَبِالْقُرْآنِ إمَامًا وَبِالْكَعْبَةِ قِبْلَةً وَبِالْمُؤْمِنِينَ إخْوَانًا

Манасы: «Хатырла, насыл ваде берювнен, бу дюньяны терк эттинъ – Аллаhтан башкъа Иляh ёкъ ве Мухаммад Аллаhнынъ Пейгъамбери. Дженнет ве джеэhеннем – бу керчектир, Къыямет куню оладжакъ ве эр кес тириледжек – бу керчектир ве бунда ич шубе ёкъ. Аллаh – сенинъ Раббинъ, сенинъ диннинъ – Ислям, сенинъ Пейгъамберинъ – Мухаммад, сенинъ китабынъ – Къур`ан, Кя‘баh – бу сенинъ Къыбляh, мусульманлар – сенинъ къардашларынъ». Керчектен, бундан сонъ Мункяр ве Накир бири бирини къолларындан турып дерлер:

اِنْطَلِقْ بِنَا مَا يُقْعِدُنَا عِنْدَ مَنْ لُقِّنَ حَجَّتَهُ

Манасы: «Кетемиз, Талкъын окъулгъан адамнынъ янында не ишимиз бар».

Мухтерем дин къардашларым! Эм де олюге «Ясин» Суресини окъумакъ суннетир. Имам Ахмад Ат-Табаранийнинъ джыйынтыгъында Пейгъамбер Мухаммад ‘алейhиссалямнынъ Хадисини мисаль оларакъ кетирди:

يس قَلْبُ الْقُرْآنِ لَا يَقْرَؤُهَا رَجُلٌ يُرِيدُ اللهَ وَالدَّارَ الْآخِرَةِ إِلَّا غُفِرَ لَهُ وَاقْرَؤُوهَا عَلَى مَوْتَاكُمْ

Манасы: «Ясин – Къур`аннынъ къальбидир. Мусульман Аллаhнынъ ризасыны къазанмакъ ичюн окъуса, обир дюньяда савабыны аладжакъ ве багъышланаджакъ».

Бу Суре эм олеяткъан эм де ольген мусульмангъа окъула, чюнки «маутакум» сёзюнде бу эки манасы да козьде тутула.

Юдже Аллаh Къур`анда («Аз-Зумар» Суреси, 30 Аетте) буюра:

إِنَّكَ مَيِّتٌ وَإِنَّهُم مَّيِّتُونَ

Манасы: «[Эй, Мухаммад!] Керчектен, Сен оледжексинъ ве олар да оледжеклер.» Яни биз эпимиз оледжекмиз, тек Аллаh эр вакъыт Тири, ич бир вакъыт ольмейджек.

Аллаh бизге хайыр берсин ве омюримизнинъ сонъу яхшы олсун. Омюримизнинъ сонъунадже иманымызны къорчалайыкъ ве бу дюньяны софу мусульман оларакъ терк этейик. Бизим сонъки сёзлеримиз булар олсун:

لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ

Манасы: «Аллаhтан башкъа Иляh ёкъ ве Мухаммад Аллаhнынъ Пейгъамбери». Аллаh гуняхларымызны багъышласын ве эки дюньямызны да бахытлы этсин.