إِنَّ الْحَمْدَ لِلَّهِ نَحْمَدهُ وَنَسْتَغْفِرُهُ وَنَسْتَعِينُهُ وَنَسْتَهْدِيهِ وَنَعُوذُ بِاللهِ مِن شُرُورِ أَنفُسِنَا وَمِن سَيِّئَاتِ أَعْمَالِنَا، مَن يَهْدِ اللهُ فَلاَ مُضِلَّ لَهُ وَمَن يُضْلِلْ فَلاَ هَادِيَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَن لاَ إِلهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ ولا مَثِيلَ له ولا ضِدَّ له ولا نِدَّ له، وَأَشْهَدُ أَنَّ سَيِّدَنَا وحَبِيبَنا وعظيمَنا وقائدَنا وقُرَّةَ أَعْيُنِنا مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ وصَفِيُّهُ وحبيبُهُ صَلَوَاتُ اللهِ وَسَلاَمُهُ عَلَيْهِ وَعَلَى كُلِّ رَسُولٍ أَرْسَلَه. الصلاةُ والسلامُ عليكَ سيِّدي يا رسولَ الله. الصلاةُ والسلامُ عليكَ يا سيِّدي يا صاحِبَ الذِّكرَى يا أبا القاسِم يا أبا الزَّهْراءِ يا محمد.
أَمَّا بَعدُ عِبَادَ اللهِ، فإني أُوصِيكُمْ وَنَفْسِيَ بِتَقْوَى اللهِ الْعَلِيِّ الْقَديرِ القائلِ في مُحْكَمِ كتابِه:
﴿ يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَلْتَنْظُرْ نَفْسٌ مَا قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ﴾
Аллаhкъа хамд олсун, О бизге ярдым ве бизни афу этсин деп, Ду’а этемиз. Бизни шерден ве яманлыкътан къорчаласын деп, Онъа ялварамыз. Кимге Аллаh Акъ ёлуны (Путь Истины) берди, ич кимсе оны бу ёлдан айырмаз. Амма кимге Аллаh Акъ ёлуны бермеди, ич кимсе оны къорчаламаз. Шеhадет этем, Аллаhтан башкъа Иляh ёкъ, Онынъ ортагъы ёкъ ве Мухаммад Аллаhнынъ къулу ве Пейгъамбери.
Аллаh буюрды:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُوا اتَّقُوا اللهَ وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ
Манасы: «Аллаh иман эткенлерге такъвалы олмагъа, борджларыны керек олгъан шекильде эда этмеге, ясакъ олгъан шейлерден исе сагъынмагъа ве салих мусульманларнынъ арасында олмагъа эмир этти».
Аллаhнынъ къуллары, озь органларыны ясакълардан ве арамлардан къорчаланъыз. Муакъкъакъ ки, бизим омюримиз битеджек ве эр кес эсабат береджек.
Аллаh буюрды:
مَا يَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ إِلاَّ لَدَيْهِ رَقِيبٌ عَتِيدٌ
Манасы: «Инсаннынъ айткъан эр сёзю, мутлакъ Ракъыб ве ‘Атид адлы Мелеклер тарафындан языла». Олардан бириси яхшылыкъны яза, башкъасы исе – ярамайлыкъны. Инсанлар ярамай сёзлерден озь тилини къорусынлар деп, Аллаhу Та'аля бизни тенбиеледи (предупредил). Бу Аетте айтыла ки, Мелеклер эр айткъан сёзлеримизни ве япкъан арекетлеримизни къайдэтелер. Эсабет кунюнде эр кес япкъан амеллерни кореджек.
Бизим заманымызда топлумымызда джаиллик себебинден даркъалгъан, арам олгъан белялардан бири – бу яландыр. Ялан – бу догъру олмагъанны биле биле кенеде айтылгъан сёзлердир. Ислам алимлернинъ айткъанларына коре, шакъанен я да джиддий оларакъ айтылгъан ялан – гунях сайыла .
Пейгъамберимиз, ‘алейhиссалям буюргъан эди:
لاَ يَصْلُحُ الْكَذِبُ في جِدٍّ وَلاَ في هَزْلٍ رواه البيهقي
Манасы: «Не джиддий не де шакъанен айтылгъан ялан - келишмий».
Севгили Пейгъамберимиз Мухаммад ‘алейhиссалям айтты:
إِنَّ الصِّدْقَ يَهْدِي إِلَى الْبِرِّ وَإِنَّ الْبِرَّ يَهْدِي إِلَى الْجَنَّةِ وَإِنَّ الرَّجُلَ لَيَصْدُقَ حَتَّى يُكْتَبَ عِنْدَ اللهِ صِدِّيقًا وَإِنَّ الْكَذِبَ يَهْدِي إِلَى الْفُجُورِ وَإِنَّ الْفُجُورَ يَهْدِي إِلَى النَّارِ وَإِنَّ الرَّجُلَ لَيَكْذِبُ حَتَّى يُكْتَبَ عِنْدَ اللهِ كَذَّابًا
Манасы: «Муакъкъакъ ки, акъикъат яхшылыкъкъа кетире, яхшылыкъ исе Дженнетке. Инсан керчекни айта ве дюрюстлернинъ арасына къайт эдиле. Ялан – гуняхкъа кетире, гунях исе джеhэннемге. Инсан алдата ве яланджыларнынъ арасына къайд этиле». Буны имамлар Аль-Бухарий ве Муслим ривает эттилер.
Пейгъамбер Мухаммад ‘алейhиссалям деди:
مَنْ يَضْمَنُ لي مَا بَيْنَ لَحْيَيْهِ وَمَا بَيْنَ فَخِذَيْهِ أَضْمَنَ لَهُ الْجَنَّة
Манасы: «Озь тиллерини ве джинсий азларны арамдам къорчалагъанларгъа Дженнетке киреджеклерни ваад этти».
Акъыллы инсан дюрюст олмакъ керек, кенди тилини тутмакъ ве оны тек хайыр шейлерде къулланмакъ керек.
Базы инсанлар шакъа-ялан себебинен озьлерини эляк эттилер, бильхасса имансызлыкъкъа кетирген яланнын себебинен. Меселя, яланнен Шари‘атта джаиз олгъан шейлерни ясакъ этип ве Шари‘атта ясакъ олгъан шейлерни джаиз эттилер.
Сайгъылы мусульманлар! Озь тилинъизни арамдан къорчаланъыз ве оны тек хайыр ичюн къулланынъыз. Сахабелерден бириси Абдуллаh ибн Мас‘уд, Аллаh ондан разы олсун, озь тилине бойле деди: «Эй, меним тилим! Яхшы шейлерни айт – енерсинъ, яман шейлер акъкъында суссан – зарар кетирмезсинъ.»
Пейгъамбер Мухаммад ‘алейhиссалям бойле деди:
أَكْثَرُ خَطَايَا ابْنِ ءَادَمَ مِنْ لِسَانِهِ
Манасы: «Инсаннынъ япкъан гуняхларнынъ чокъусы - тильдендир». Ат-Табараний ривает этти.
Шейх ‘Абдуль-Къадир Аль-Джиляни энюз кичик олгъанда, Ислям илимини огренмек ичюн башкъа улькеге керван иле кеткенде анасы онынъ къушагъына сексен алтын капик тикип къойды ве онъа не вазиетте олса олсун ер вакъыт керчекни айтмагъа насиат берди. ‘Абдуль-Къадир Аль-Джиляни бойле япаджагъына сёз берди. Ёлда оларнынъ керванына айдутлар уджюм эттилер. Олар керванда ве инсанларда олгъан бутюн къыйметли шейлерни тутып алдылар. ‘Абдуль-Къадир Аль-Джиляниден къыйметли шейлерни сорагъанда, о онда сексен алтын капик бар олгъаныны айтты. Айдутлар бунъа инанмайып кульдилер. Айдутларнынъ башлыгъы керванда даа бир шей къалгъаны акъкъында сорагъан сонъ, олар ич бир шей къалмагъаныны айттылар, амма бир огъланчыкъ онда сексен алтын капик бар олгъаныны айтты деп дедилер. Айдутларнынъ башы бу огъланчыкъны онъа кетирмелерини эмир этти. ‘Абдуль-Къадир Аль-Джиляни кельген сонъ онда сексен алтын капик олгъаныны керчекми деп сорады. ‘Абдуль-Къадир Аль-Джиляни исе бар олгъаныны айтып, акъчаларыны косьтерди. Айдутларнынъ башы айретте къалып, ондан бойле не ичюн япкъаныны сорады. ‘Абдуль-Къадир Аль-Джиляни анасына эр вакъыт керчекни айтмагъа сёз бергенини акъкъында айтты. Ондан сонъ айдутларнынъ башы бутюн тутып алгъан шейлерини къайтармагъа эмир этти ве озю тёвбе этип, башкъаларгъа да тёвбе этмеге эмир берди.
Аллаhу Та'аля хайыр ишлеримизни ве япкъан ибадетлеримизни къабул этсин. Озюм ве сиз ичюн Аллаhтан афу сорайым.
هَذَا وَأَسْتَغْفِرُ اللَّهَ لِي وَلَكُمْ
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
إِنَّ الْحَمْدَ لِلَّهِ نَحْمَدهُ وَنَسْتَغْفِرُهُ وَنَسْتَعِينُهُ وَنَسْتَهْدِيهِ وَنَعُوذُ بِاللهِ مِن شُرُورِ أَنفُسِنَا وَمِن سَيِّئَاتِ أَعْمَالِنَا، مَن يَهْدِ اللهُ فَلاَ مُضِلَّ لَهُ وَمَن يُضْلِلْ فَلاَ هَادِيَ لَهُ، والصلاةُ والسلامُ على سيِّدِنا محمد الصادِقِ الوَعْدِ الأَمينِ وعلى إِخْوَانِهِ النبيِّين والمُرسَلين. ورَضِيَ اللهُ عن أُمَّهاتِ المُؤمنين وآلِ البيتِ الطَّاهِرِين وعن الخُلَفَاءِ الرَّاشِدين أبي بكرٍ وعمرَ وعُثْمانَ وعليّ وعن الأَئِمَّةِ المُهْتَدِين أبي حبيفةَ ومالكٍ والشَّافعيِّ وأحمدَ وعن الأولياءِ والصالحين. أمَّا بعدُ عِبَادَ اللهِ فإنِّي أُوصِيكُمْ وَنَفْسِيَ بِتَقْوَى اللهِ العَليِّ الْعَظِيمِ فَاتَّقُوهُ.
﴾واعْلَمُوا أنَّ اللهَ أمَرَكُمْ بِأَمرٍ عظيمٍ، أَمَرَكُم بالصلاةِ والسلامِ على نبيِّهِ الكَريمِ فقال في مُحْكَمِ تَنْزِيلِهِ: ﴿ إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ ۚ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى سَيِّدِنَا إِبْرَاهِيمَ وَعَلَى آلِ سَيِّدِنَا إِبْرَاهيمَ وَبَارِكْ على سيّدِنا مُحمدٍ وَعلى آلِ سيِّدِنا مُحمدٍ كما بارَكْتَ على سيِّدِنا إبراهيمَ وعلى آلِ سيدِنا إبراهيمَ في العالَمِينَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيد
اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ الأَحْيَاءِ مِنْهُمْ وَالأَمْوَات