إِنَّ الْحَمْدَ لِلَّهِ نَحْمَدهُ وَنَسْتَغْفِرُهُ وَنَسْتَعِينُهُ وَنَسْتَهْدِيهِ وَنَعُوذُ بِاللهِ مِن شُرُورِ أَنفُسِنَا وَمِن سَيِّئَاتِ أَعْمَالِنَا، مَن يَهْدِ اللهُ فَلاَ مُضِلَّ لَهُ وَمَن يُضْلِلْ فَلاَ هَادِيَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَن لاَ إِلهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ ولا مَثِيلَ له ولا ضِدَّ له ولا نِدَّ له، وَأَشْهَدُ أَنَّ سَيِّدَنَا وحَبِيبَنا وعظيمَنا وقائدَنا وقُرَّةَ أَعْيُنِنا مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ وصَفِيُّهُ وحبيبُهُ صَلَوَاتُ اللهِ وَسَلاَمُهُ عَلَيْهِ وَعَلَى كُلِّ رَسُولٍ أَرْسَلَه. الصلاةُ والسلامُ عليكَ سيِّدي يا رسولَ الله. الصلاةُ والسلامُ عليكَ يا سيِّدي يا صاحِبَ الذِّكرَى يا أبا القاسِم يا أبا الزَّهْراءِ يا محمد. أَمَّا بَعدُ عِبَادَ اللهِ، فإني أُوصِيكُمْ وَنَفْسِيَ بِتَقْوَى اللهِ الْعَلِيِّ الْقَديرِ القائلِ في مُحْكَمِ كتابِه:
﴿ يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَلْتَنْظُرْ نَفْسٌ مَا قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ﴾
Бу дюньяны Озь Къудретинен яраткъан, бизлерге джан ве рызыкъ берген, сынъырсыз, мекянсыз, къусурсыз олгъан Аллаhу Та’алягъа хамд-у сеналар олсун!
Аллаhнынъ энъ севимли къулы, имамларнынъ имамы, Пейгъамберимиз Мухаммад Мустафа ﷺ салят-у селямлар олсун!
Шеhадет этем ки, Аллаhтан башкъа иляh ёкъ ве шеhадет этем ки, Мухаммад Аллаhнынъ Ресулюдыр.
Къыйметли дин къардашларым! Ислям бутюн инсанларны мунасип бир шекильде давранмагъа ве яманлыкътан качынып эр даим яхшы, хайырлы амеллерни япмагъа чагъыра. Аллаhу Та’аля инсанларгъа орьнек алмалары ичюн Пейгъамберимизни йиберди. Бизим Пейгъамберимиз инсаннын саип олабиледжеги энъ эйи, энъ улу васыфларгъа саип эди. Аллаhу Та’аля Онъа юксек ахлякъ, алчакъ гёнъюллилик, незакет, эда ве мерхамет киби хусусиетлерни багъышлады. Пейгъамберимиз эр вакъыт виджданына коре даврангъан, яни даима адалетли олуп ич бир заман башкъаларына зулум этмеген. Аллаhу Та’аля Оны Аль-Калям Суресининъ 4-джи аетинъде шёйле макътады:
وَإِنَّكَ لَعَلَى خُلُقٍ عَظِيمٍ
Манасы: "Хакъикъаттен, энъ юксек ахлякънынъ саиби сенсин".
"Ахлякъ" къаврамы озюньде бир чокъ яхшы васфыны ичире, бунъа утанчлыкъ ве видждан киби хусусиетлер де даильдир. Мусульманлар виджданларнынъ сесини дуялар ве бу оларнынъ арекетлерини ве табиатларыны денъиштире. Бу дуйгъу юксек маневийликтен ве къавий имандан пейда ола. Бу дуйгъу инсанны такъвалыкъны, ве иманымызны къувветлештирген эр шейни севмеге алыштыра, хайыр ишлемеге тешвикъ эте ве яманлыкътан узакъ турмамызгъа ярдымджы ола.
Абу hурайраh Пейгъамберимизнинъ шёйле Хадисни ривает эте:
الإِيمَانُ بِضْعٌ وَسِتُّونَ شُعْبَةً
أَعْلاَهَا لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَأَدْنَاهَا إِمَاطَةُ الأَذَى
عَنِ الطَّرِيقِ وَالْحَيَاءُ شُعْبَةٌ مِنَ الإِيمَانِ
Манасы: "Иманнынъ алтмыштан зияде дереджеси бар, энъ юксек дереджеси бу - «Ля иляhа илляллаh», яни "Аллаhтан гъайры иляh ёкътыр", энъ алчакъ севиеси исе бу ёлуны къапаткъан энгельни къалдырмакътыр. Видждан да иманнынъ дереджелеринъден биридир".
Яни видждан иманнын ве такъвалыкънын косьтергелеринден биридир.
Видждан - бу пек гузель ве пек яхшы бир васыфтыр сайгъылы джемаат! Виджданнын - ичине къапалы олмакънен, заваллы, къусурлы, я да ашалангъан олмакънен ич бир алякъасы ёкътыр. Там терсиси, видждан – бу къавий иманнын косьтергеси олуп, Яратыджымызгъа ве инсанларгъа къаршы дюрюст олмакътыр. Видждан – бу, хакъикъат ве герчеклерни къорума ёлунда бизлерге такъат берген кучьтур. Видждан, алимлернинъ айткъаны киби, - бу инсанны гунах япмакътан узакъ туткъан ахлякий бир тешвикътир. Видждан – юксек ахлякнын косьтергеси олгъаны ичюн, бутюн Пейгъамберлер, энъ инсафлы инсанлар эдилер.
Сайгъылы джемаат! Улу инсанларнын адетлери – улу адетлердир. Улу инсанларнын васыфлары – улу васыфлардыр! Пейгъамберлернинъ васыфлары исе – энъ эйи, аля ве мукеммель васыфлардыр. Онынъ ичюн бизим Пейгъамберимизденъ орьнек алып, Онынъ ахлякъ ве адабыны огренмеге ве Онынъ киби давранмагъа тырышынъыз!
Севгили Пейгъамберимиз, бир Хадис-и Шерефинъде буюрды:
إِنَّ مِمَّا أَدْرَكَ النَّاسُ مِنْ كَلاَمِ النُّبُّوَّةِ الأُولَى إِذَا لَمْ تَسْتَحِ فَاصْنَعْ مَا شِئْتَ
Манасы: "Эввельки Пейгъамберлерденъ келип, аля да инсанларнынъ арасында къалгъан сёзлерденъ бири бу: "Илериде видждан азабыны чекеджегин шейлерни япма сёзлеридир''.
Видждан, инсафлыкъ ве утанув киби дуйгъуларымыз бизим гунах ве харам ишлемимизге маниа олалар. Инсафлы инсан - озю япмайып, башкъаларнынъ да гунах ишлегенлерине авеснен бакъмай, я да бунданъ зевкъ алып гунахлары акъкъында лафетип анълатмай. Не языкъ ки, утанув, инсафлыкъ, алчакъ гёнъюллилик ве башкъа яхшы васыфлар земаневий вакъытта, къусур, зайыфлыкъ, заваллылыкъ ве я кери къалгъанлыкъ оларакъ алгъылана.
Сайгъылы джемаат! Эки чешит утангъачлыкъ бар, биринджиси бу яхшы утангъачлыкъ – яни бизни гунах ишлемектен узакъ туткъан утангъачлыкътыр, ислам алимлери дедилер ки биринджиден эр инсан Аллаhу Та’алядан утанмакъ керек, яни Аллаh эр шейни коре ве эшите деп гунах япмакътан утанмакъ керек. Экинджиси исе, сахте утангъачлыктыр – бу исе, инсанлардан утанып фарзларыны эда этмектен, яхшылыкъ япмакътан, я дадогърулыкъны мудаафа этмектен вазгечмектир.
Сайгъылы дин къардашларым! Видждан – яманлыкъкъа къаршы бизим къалкъанымыздыр. Бу васыфкъа саип олмагъан инсан бозгъунлыкъкъа ачыкътыр. Онынъ ичюн озлернъизде инсафлыкъ ве видждан киби васыфларны етиштиринъиз, чюнки бу васыфларнынъ саесинде Ахирет Кунюньде сизни кедерлендиреджек олгъан амеллеринъден къорчаланмыш олурсынъыз!
Аллаh бизге бу дюньянынъ имтианларындан такъвалы мусульманларгъа якъышыр бир шекильде кечмек ичюн кучь-къувет берсин ве гуняхларымызны афу этип, Дженнетке азапсыз кирмеге насип эйлесин!
هَذَا وَأَسْتَغْفِرُ اللَّهَ لِي وَلَكُمْ
----------------------------------------------------------------------------------------------------------
إِنَّ الْحَمْدَ لِلَّهِ نَحْمَدهُ وَنَسْتَغْفِرُهُ وَنَسْتَعِينُهُ وَنَسْتَهْدِيهِ وَنَعُوذُ بِاللهِ مِن شُرُورِ أَنفُسِنَا وَمِن سَيِّئَاتِ أَعْمَالِنَا، مَن يَهْدِ اللهُ فَلاَ مُضِلَّ لَهُ وَمَن يُضْلِلْ فَلاَ هَادِيَ لَهُ، والصلاةُ والسلامُ على سيِّدِنا محمد الصادِقِ الوَعْدِ الأَمينِ وعلى إِخْوَانِهِ النبيِّين والمُرسَلين. ورَضِيَ اللهُ عن أُمَّهاتِ المُؤمنين وآلِ البيتِ الطَّاهِرِين وعن الخُلَفَاءِ الرَّاشِدين أبي بكرٍ وعمرَ وعُثْمانَ وعليّ وعن الأَئِمَّةِ المُهْتَدِين أبي حنيفةَ ومالكٍ والشَّافعيِّ وأحمدَ وعن الأولياءِ والصالحين. أمَّا بعدُ عِبَادَ اللهِ فإنِّي أُوصِيكُمْ وَنَفْسِيَ بِتَقْوَى اللهِ العَليِّ الْعَظِيمِ فَاتَّقُوهُ.
واعْلَمُوا أنَّ اللهَ أمَرَكُمْ بِأَمرٍ عظيمٍ، أَمَرَكُم بالصلاةِ والسلامِ على نبيِّهِ الكَريمِ فقال في مُحْكَمِ تَنْزِيلِهِ: ﴿ إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ ۚ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى سَيِّدِنَا إِبْرَاهِيمَ وَعَلَى آلِ سَيِّدِنَا إِبْرَاهيمَ وَبَارِكْ على سيّدِنا مُحمدٍ وَعلى آلِ سيِّدِنا مُحمدٍ كما بارَكْتَ على سيِّدِنا إبراهيمَ وعلى آلِ سيدِنا إبراهيمَ في العالَمِينَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيد
اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ الأَحْيَاءِ مِنْهُمْ وَالأَمْوَات